María Mariño no Courel: dinamiteira da fala



María Mariño (Noia, 1907 – Parada do Courel, 1967)

En 1947 María Mariño chega a Romeor, no Courel, co seu marido Roberto Posse, mestre, destinado á escola da localidade, e coa súa nai, que morre alí o mesmo ano.
En Romeor queda a parella ata 1950, cando se trasladan a Parada, consello do médico do Courel para facer remitir a depresión na que María Mariño caera tras a morte da nai. Na escola de Parada, onde vive ata 1967, ao carón da casa dos pais de Novoneyra, María daba clase aos alumnos cando faltaba o seu marido. Un antigo alumno di que "ela daba máis escola que el. Roberto era xordo e ía buscar leña para a estufa, para a cociña de leña, e ela daba as clases".
En Parada, Roberto e María traban amizade con Uxío durante os anos en que o poeta repousa na casa natal (1953 – 1962) por mor dunha enfermidade pulmonar contraída na mili.
Din as antigas alumnas dos poemas de María que "ela escribía e Novoneyra corrixía". Ambos poetas foron grandes amigos, como testemuña Uxío: "Falamos horas e horas, durante anos". Di Carmen Blanco, estudosa da súa obra, que foi o poeta do Courel quen influíu decisivamente para que María Mariño escribise en lingua galega (accede aquí á publicación O misterio de María Mariño, de Carmen Blanco).
Os prexuizos machistas crearon o rumor de que era Novoneyra quen realmente escribía os poemas da autora.
No Courel, María Mariño adquire para a súa poesía a identificación coa natureza e un vocabulario rico, propio da serra. En 1963 publica o seu primeiro poemario, Palabra no tempo, na Editorial Celta de Lugo, coa inestimable axuda de Novoneyra.
En 1990, Novoneyra, Avilés de Taramancos e o Concello de Noia promoven a edición de Verba que comeza, mostras dos poemas escritos por María no derradeiro ano de vida, enferma de leucemia (accede aquí ao artigo publicado por Uxío Novoneira: María Mariño ha muerto).
A siguralidade da poesía de María Mariño "vén dada polo peculiar troco de adxetivos por substantivos cos que provoca a chamada ruptura da linguaxe, personalísimo e inusual intercambio sintáctico que levou a Uxío a chamala Dinamiteira da fala".

Bibliografía
- VÁZQUEZ SAAVEDRA, MERCEDES; María Mariño. Do mar de Noia á serra do Courel. Consellaría de Cultura e Deporte. Asociación Cultural Fonte do Milagro. 2007. A esta obra pertencen os entrecomillados.
- Album de Mulleres. Consello da Cultura Galega. http://www.culturagalega.org/album

* Accede aquí a unha selección de poemas de María Mariño.


Sem comentários:

Enviar um comentário